حضور اتباع خارجی در ایران سال ها جز چالش های اجتماعی و اقتصادی ایران بوده و همواره پیامد های متعددی را در بر داشته است.

پس از جنگ ۱۲ روزه و اتفاقاتی که بواسطه حضور اتباع خارجی افتاد، پیگیری خروج اتباع غیر مجاز بیش از پیش مورد بحث قرار گرفت و بستر تسریع این فرایند را فراهم کرد.

اما از آنجا که حضور اتباع در بخش های صنعت و خدمات که چرخاننده های اقتصاد کشور هستند بر کسی پوشیده نبوده، خروج آنان از کشور باعث شده تا بسیاری از کسب و کار ها با چالش کمبود نیرو مواجه شوند و این موضوع حتی منجر به توقف خط تولید و یا کاهش کیفیت و کندی کار شده است.

از این رو شیوه نامه اجرایی روادید کارگری برای کارگران اتباع با همکاری وزارت کار، وزارت خارجه و وزارت کشور ابلاغ شده است تا به مدیریت این چالش کمک شود.

طبق این شیوه نامه برای نیرو هایی که اتباع خارجی بوده و در ایران مشغول به کار هستند، ویزای کاری صادر می‌شود در حالیکه پیش از این تنها برای کارگران حرفه ای این مورد وجود داشت و کارگران نیمه ماهر و نیروی کار ساده مشمول ویزای کار نمی‌شدند.

این شیوه نامه به ساماندهی اتباع خارجی و نظارت بر عملکرد آنان و پیگیری های قانونی در زمان چالش کمک میکند و باعث می‌شود همزمان بدون نیاز به اخراج اتباع که باعث معضل در بخش کار می‌شود بتوان وضعیت آنان را بررسی و از مشکلات احتمالی جلوگیری کرد.

وی همچین از سختی های بررسی و بدست آوردن آمار ها در خصوص اتباع خارجی و تأثیراتی که نبود آنان بر مشاغل مختلف میگذارند گفت و دلیل این معضلات را نبود فعالیت غیر مجاز آنان و نبود اسناد و مدارک کافی دانست که این ابلاغیه به حل این چالش نیز کمک خواهد کرد.

سید مالک حسینی با اشاره به اینکه معمولاً‌ نیروی کار اتباع با ویزای گردشگری وارد ایران می شدند گفت: چون با ویزای گردشگری بودند ارزیابی از شرایط، نوع و وضعیت اشتغال این دسته از افراد نداشتیم.

وی خاطرنشان کرد که زمانی می‌توان از نیروی اتباع خارجی استفاده کرد که دو نکته در نظر گرفته شود؛ اول آنکه وجود این نیرو ها باعث تنگ شدن عرصه فعالیت کارگران ایرانی و ایجاد بحران اشتغال نشود و دوم حضور آنان به توسعه و گسترش ظرفیت های تولید کشور کمک کند.

معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در ادامه به این موضوع اشاره کرد که تا پیش از این علاقه کارفرمایان برای همکاری با اتباع خارجی و استفاده از آنان به عنوان نیرو کار بدلیل دستمزد پایین اتباع بوده و حالا با ابلاغ این شیوه نامه شرایط در این خصوص متفاوت خواهد شد چرا که مطابق با این شیوه نامه موضوع بیمه و عوارض قانونی نیروی کار توسط کارفرمایان مطرح شده و کارفرمایان موظف به پرداخت موارد گفته شده هستند که همین موضوع می‌تواند از انگیزه برای جذب اتباع خارجی به عنوان نیروی کار بکاهد.

حسینی درباره دو سامانه ای که در این زمینه در نظر گرفته شده است توضیحاتی ارائه داد: ما سامانه ای داریم با آدرس kar.gov.ir که همان سامانه جستجوی شغلی است و از سوی دیگر سامانه ای برای اتباع eatba.mcls.gov.ir وجود دارد. 

در سامانه کار، کارفرمایانی که بدنبال نیروی کار هستند تقاضای کار داده و در صورتیکه نیروی مورد نیاز بین نیروهای کار ایرانی وجود نداشت می‌توانند با مراجعه به سامانه اتباع درخواست خود جهت بکارگیری از نیروی اتباع خارجی ثبت می‌کنند.